Motosiklet Bakımı

2 ZAMANLI MOTORLAR

Pistonun her bir devrinde iki işlem yapmaktadır. Piston yukarı hareketinde sıkıştırma ve patlama, aşağı hareketinde ise yakıt hava karışımın emme ve egzozu dışarı atma.1984 yılında 2 zamanlı motosikletlerin kullanımı çevreye önem veren bazı ülkelerce yasaklanmıştı. Çünkü 2 devirli motor,silindirlerdeki yakıt ve yağın tümünü yakamıyor ve pistonun engel olmasına fırsat kalmadan bu zararlı karışım egzost deliklerinden çevreye olduğu gibi yayılıyordu. Bu sıradan kaçan yakıt EPA emisyon makinelerini tıkamakla kalmıyor, 2 devirli motora mutlak bir "power band" sorunu ve gaz tıkanıklığı gibi kötü bir ün kazandırıyordu.Ve şimdilerde ise 2 zamanlı devri bitti ve 4 zamanlı motorlar üretiliyor.

2 zamanlı motorlarda valf ve valf çalıştırma sistemi yoktur. Bu motorlarda emme ve kompresyon pistonun bir hareketi ile yapılır. Sıkıştırma sonunda yanan yakıt, hava karışımı pistonu aşağıya iterken ilk olarak egzozst gazlarını dışarı atar. Pİston seyrine devam ederken her iki portuda kapatır ve önündeki yakıt hava karışımını sıkıştırırken karterde meydana gelen vakumdan dolayı valfden içeri yakıt hava karışımı girer.2 zamanlı motorun avantajları, motorun yapılış itibariyle basit olması ve bakım ve onarım maliyetlerinin düşük olmasıdır. Dezavantajları ise yakıt hava karışımı düzensizdir. Silindir potlarında birikmiş yanmamış atıklar, portların tıkanmasına yol açmaktadır ve bu motorlar yüksek miktarda yağ ve yakıt tüketirler. Düşük devirlerde verimsizdirler.

4 ZAMANLI MOTORLAR

4 zamanlı motorlarda silindir içerisinde şu olaylar meydana gelir.

- Emme zamanı
- Sıkıştırma zamanı
- Güç zamanı
- Egzozst zamanı

1-EMME ZAMANI:Bu zamanda piston silindirin üst noktasından hareket ederek, alt ölü noktaya doğru gitmektedir. Emme sübabı açılmış ve egzost sübabı ise tam kapanmıştır. Böylece silindire hava yakıt karışımı emilmiş bulunmakta olan piston, üst ölü noktaya hareketine devam eder. Bu anda görevin tamamlanmış olduğumdan emme sübabı kapanır.

2-SIKIŞTIRMA ZAMANI:Emme zamanını tamamlayan piston alt ölü noktadadır.Piston üst ölü noktaya doğru hareketine başlarken her iki sübapta kapanır. Bu durumda pisyon üst noktaya çıkıncaya kadar, karışımın yanma odasında sıkıştırılıp, üst ölü nokta civarında bujide meydana getirilen bir kıvılcımla karışım yanmaya başlar.

3-İŞ ZAMANI:Karışımın yanması ile meydana gelen yüksek basınç, pistonu büyük bir kuvvetle aşağıya doğru iter. Karışımın yanması esnasında silindirin içindeki sıcaklık 1/1000 gibi çok kısa bir zamanda 1500-2600 dereceye çıkar.Sıcaklık soğutma sisteminin devreye girmesiyle giderilir.

4-EGZOZ ZAMANI:Bujinin ateşlemesiyle patlayan benzin ve hava karışımının oluşturduğu duman ve atıklar egzost sibobunun açılmasıyla dışarıya atılır ve bu işlem bu sırada sürekli devam eder .

AKÜ BAKIMI
Motosiklet uzun süre çalıştırılmadan bekletiliyorsa özellikle kış aylarında en az haftada bir kez çalıştırılsın.Eğer bu imkan yoksa akü sökülüp bir tahta üzerine konmalıdır ve akü suyu ılık bir ortamda saklanmalıdır.Uzun süre kullanılmayan akü
lerin elektrolit petekleri sertleşir ve ömrü kısalır.Akü su seviyesi alt ve üst sınır çizgilerinin orasında olmalıdır.Su ilavesi ise saf su ile yapılır.

ZİNCİR BAKIMI VE AYARLANMASI
Zincir boşluğu ayarlanırken motosiklet sehpada olmadan kendi ağarlığı üzerine bırakılarak zincirin esneme payı 2,5-3 cm. olarak ayarlanmalıdır.Zincir ayarı yapılırken ise arka teker tesbit vidası gevşetilir ve karşılıklı gergi vidalarından sağ ve sol eşit olarak germek kaydı ile ayar yapılır.Zincir boşluğu gevşek bir şekilde bırakıldığı zaman 100-200 km. Sorun yaratmayabilirama daha sonraları zincir atar. Eğer zincir çok gergin bir şekilde ayarlanırsa zincir kopar ve aşınır ses yapar.

Fren balatası aşındığı zaman fren hidroliği azalma yapar.Motosiklet uzun süre yağmur altında bırakıldığı taktirde fren hidroliğinin tahliye kanalından içeriye su sızar ve fren pedalında yumuşama olur. Böyle bir durumda yapılacak şey fren hazne kapağını açıp içindeki hidroliği kapağında yazan seri nolu (örneğin dot-3,dot-4,dot-5) hidrolik ile seviyesine kadar doldurulur.Bu işlem yapılırken fren hidroliği hazneden alındığında kesinlikle frene basmamak gerekmektedir. Bunun yanında fren merkez beyninin üzerindeki hava alma sübap vidası kesinlikle açılmamalıdır ve aynı seri nolu hidrolik yağı konmasına dikkat edilmelidir.

AMORTİSÖR

motosikleti yağmurlu havalarda kullandıktan sonra amortisörlerdeki çamuru temizlemeye özen gösterilmesi gertekiyor,aksi taktirde amortisör bu çamuru sıyıramaz ve içerisine girer.Bu birikim amortisör yağ keçesini aşındırır ve amortisör yağ kaçırmaya başlar. Amortisörlerinde körük bulunan motorlar ise bu durumdan korunmaktadırlar. Zamanla tozlar hassas mili zımpara gibi zedeler ve burçları bozar. Ön amortisörler,süspansiyon ,yön tayini ve motosikletin dengesini sağlar. Ön amortisörlerdeki dengesizlik üst süratlerde dengesizliğe yol açar.Amotisör ayarları ise yol şartlarına göre yapılmlıdır stabilize yollarda yumuşak asfaltta ise sert olmalıdır.Bu ayar ise amortisörün altında ve ya üstündedir.Oklarla ayar yapılacak şekiller gösterilmiştir.H harfi "hard S harfi ise "soft" anlamına gelmektedir.Stabilizede soft asfaltta ise hard ayarına getirilir. Bu yapılmazsa yüksek süratte sallama yapar stabilizede ise amortisör görevini yapamaz.

ROLANTİ AYARI
Tek silindirli motosiklerde,dakikada 800-1100 devir,4 silindirli motorlarda ise 1000-1200 devir/dakika arası olmalıdır.Rolanti ayarı karbüratörün gaz telleri kolları arasındadır. Tornavida ağızlı ve ya elle çevirile bilecek şekilde düğmelidir.Saat yönüne çevrildiği zaman yükselir.Bunun tam tersi yapılırsa düşer.Devir saatleri olmayan motorlarda teknik servislerde bulunan dijital evir saatleriyle yapılır.Dvir düşük olursa motor trafikte stop der ve geç çalışır. Yüksek olursa kompresyon yapamaz fazla benzin yakar.

TEL JANTLAR
ilk 1000 km de ve her 5000'de jant tellerinin sıkılması ya da kontrol yapılması gerekir. Teller sıkılırken sibop yanından başlayıp sibop yanında bitirilmelidir. Jant telleri bir müddet sonra kopar ve jant dağılır bu yapılırsa dağılması önlenmiş olunur.Teller koptuğu zaman lastik yalpa yapar, dengeyi bozar, virajlarda kayar.

HAVA FİLTRESİ
Kullanılan yolun toz durumuna göre 500-1000 normal koşullarda ise 5000 km de bir temizlenmelidir.Filtre temizlenirken sünger filtreyse sıvı deterjanla temizlenir kuruduktan sonra 10 numara makine yağıyla yağlanır.Daha sonra Yağı sıkılıp yuvasına oturtulur.
Hava filtresi temizlenmediği zaman motosiklet fazla benzin yakar ve yüksek devirlerde kesiklik yapar.

RADYATÖR BAKIMI
Yedek su deposundan su seviyesi kontrolü yapılır.Eksik olduğu kadar saf su veya antifiriz eklenir.Radyatör suyu her 1000 km de kontrol edilir.Radyatör peteklerinde çamur varsa fırçayla temizlenir.Aksi taktirde motor hararet yapar.

EKZOZ
Genellikle eksoz çürümelerine hatalı kullanım neden olmaktadır. Motorunuzu çalıştırdıktan sonra tam ısınmadan stop etmeniz, egzoz içerisindeki buharın suya dönüşmesine ve çürümeye yol açar.Bunu engellemek için motorunuz ısınmadan stop etmeyin.

ELEKTRİK AKSAMLARI
Elektrik aksamlarını mümkün olduğu kadar tozdan korumakta yarar vardır.Soketleri ise anti-korozyon spreyleriyle koruma altına almak korozyonu ve yemassızlığı engeller.

KIŞA HAZIRLIK
Eğer motosikletinizi kışın kullanmayacaksanız,akünüzü söküp oda sıcaklığında saklayınız, deponuzu doldurmanız lazım aksi taktirde depo paslanabilir. Lastiklerinizi yerden kesin veya altına tahta koyup betona temas etmesini engelleyin. Bujilerinizi sökün ve silindirlere bir kaç damla yağ damlatıp marşla bir kaç kez çevirin.Metal aksamları ince film şeriti oluşturacak şekilde hafif yağlayın,aynı şekilde ziciride yağlayın.Çanta veya sele gibi suni derileri vazelinle yağlayıp koruma altına alın.Elektrik aksamlarını anti-korozyon spreyleriyle temizleyin ve bir dahaki yaza kadar motorunuzun üstünü örtün.

ORJİNAL PARÇA KULLANIN
Motosiklet denge üzerinde giden bir araç.Motor blogu mekanik bir bilgisayar gibi iş görüyor.Bakım ve onarımlarında orjinal parça kullanmak ise hayati önem taşıyor.Minik bir civata yerine sarılan geçici tel gibi geçici çözümler ancak bir müddet sizi götürür fakat diğer aksamlarada zarar verebilir.

Örneğin orjinal balata yerine otomobil balatası perçinletmek yanlış.Balatanın orjinalinde özel karşıt madde kullanılıyor ve otomobil balatasıyla diğer balatalar birbirini tutmuyor bunun sonucunda frenlerde zayıflama oluyor.

Bujilerde ise ısı derecesine ve elektron uzunluğu,motorun sıkıştırma hücresi,boşluk mesafesine göre özel olarak ayarlanıyor bu yüzden katalogtaki bujileri kullanmak lazım.

Segmanlardada durum aynı uydurma sekman doğru değildir.Segmanın malzemesiyle silindirin malzemesi aynı olması lazım yoksa biri diğerini aşındırabilir.

Lastiklerde yapılan yanlışlardan biride daha iyi görünmesi için arka lastiğin büytülmesi.Ancak jant dar lastik büyük olunca bombe yapar ve yere bastığı yüzey azalır.

Fren hidroliğinde orjinalinin dışındaki yağlar fren merkez lastiklerinde şişme yapar ve basınca dayanamayıp patlayabilir.Conta değişiminde orjinal kullanmakta yine fayda var çünkü conta kalınlığı önemlidir.

Sigorta kullanımında atan sigorta yerine yakın numara değil aynı numara kullanılmalıdır mesela 10 amperlik yerine 15 amper takılmaz.

Radyetörlere saf su yerine normal su kullanılması peteklerde kireç oluşmasına ve tıkanmasına yol açar antifiriz koymayı ihmal etmeyin.